'Krewni" -Emma Donogue
Jest ważna, bo podejmuje ważne tematy. Nie trudno będzie też o niej pamiętać, bo jest oryginalną powieścią. Nieskomercjalizowaną. Cierpliwą i znoszącą wiele cierpkich słów. Nieoczywistą i szytą ponad miarę naszych wyobrażeń. Nierealną? Może trochę tak, ale i łamiącą konwenanse. I to w niej chyba było najpiękniejsze.
Po "Krewnych" sięgnęłam pełna wciąż żywych wspomnieć z lektury "Pokoju". Powieść zaintrygowała mnie także swoim opisem, jak i postacią autorki, która już lata temu zrobiła na mnie wrażenie. A potem poczułam się w niej trochę tak jak i jej bohater — Michael, chłopiec uwięziony w szponach starego wuja, z którym przyszło mu spędzić kilka tygodni swego życia, a może i wiedzę. Jak dziecko bez własnej woli, któremu coś nakazano. Brnęłam więc uparcie w nią zdanie po zdaniu, kartka po kartce w historię starca, któremu przyszło zaopiekować się dzieckiem.
Dlaczego brnęłam? Bo nie jest to łatwa lektura (przynajmniej dla mnie). Czasami nawet trochę nudna. Z tym że Noah nudził nie tylko mnie, ale i chłopca. Oczywiście nie zawsze i w każdym calu ale jednak. I nie chodzi wcale o akcję powieści, bo ta ma prawo toczy się swoim smętnym rytmem i zgodnie z wybranym kierunkiem, ale podobnie jak Michael nudziłam się rozważaniami starego wuja — nauczyciela akademickiego, który na każdym kroku robił nam wykłady. Choć nie przeczę, że wiele z tych treści było swoistą ciekawostką, a czasem nawet bawiło.Trochę dziwna więc to powieść. Nie sposób będzie o niej zapomnieć.
Paradoksalnie jest też w tej historii jakaś magia wywołana zderzeniem pokoleń. Pokoleń dzielących dekady. Noach ma bowiem prawie 80 lat a Michael zaledwie 11. Jak dogadają się ci dwaj panowie? Skazani na siebie nie mają jednak wyjścia. Poczucie tymczasowości znacznie jednak ich postawę względem siebie. Noach nie zamierza pouczać ani strofował chłopca — bo to nie jego rola. Młody zaś bada swe możliwości względem wuja na różne sposoby. Jeden wciąż żyjący przeszłością i wracający do niej we wspomnieniach. Drugi pełen krytyki wobec tego, co słyszy i pogardy do starego świata. Pyskaty i nieokiełznany. Ale i niezwykle bystry. Dzieciak z prawdziwego i brudnego świata, z ulicy pełnej narkotyków i przestępstw, którego ojciec diler nie żyje, a matka przebywa w więzieniu. I starzec, który nawet nie wie, czy lubi dzieci, bo sam przecież nigdy ich nie miał. Z ojcem Michaele też łączył go zaledwie przelotny kontakt. Są jednak krewnymi, przez co i skazanymi na swoje towarzystwo ludźmi.
Do tego dochodzi jeszcze planowana od dawna przez Noach podróż do Nicei, w której nie był od dzieciństwa. Nie zamierza jednak z niej rezygnować. Nie ma więc innego wyjścia jak zabierać chłopca ze sobą, co znacznie urozmaica plan wydarzeń powieści. Będzie się działo — pomyśli każdy. I dzieje się w rzeczywistości. Podróż wywołuje bowiem w nich konieczność interpretacji wielu faktów i zdarzeń. Zmusza do wymiany zdań i rozmowy. Czasem wulgarnej, ale zawsze rozmowy, która pozwala ujawnić też wiele faktów z ich życia i daje obraz ich samych. Sprzeczają się niemal o wszystko, jedzenie, zdjęcia, napoje, telefon... Krytykują, ośmieszają i nie żałują sobie ciętej riposty, w której prym wiedzie jedenastolatek.
Towarzyszy im również koperta ze starymi zdjęciami, na których temat sporo spekulują, budując niejaką historię swojej rodziny od nowa. Matka, której obraz Noah próbuje stworzyć na nowo, wciąż mu się wymyka. Za to nadaje tej historii drugi bieg. Uwagi czytelnika nie ujdzie też dość oryginalny styl snucia opowieści, który w wielu momentach może przypominać swoisty przewodnik po Nicei. Stąd też wiele faktów dotyczących miasta i jego historii.
Czy książka mi się podobała? Pod wieloma względami tak. Ale nie powiem, by była to rozkosz czytania. Widzę w niej jednak potencjał na film sięgający po Oscara.
Za egzemplarz książki dziękuję Wydawnictwu SONIA DRAGA
.png)